Een goede ondernemer denkt ook aan zichzelf

Wat als we je vertellen dat er een manier bestaat om je positieve energie te bewaren in uitdagende tijden? Een methode die je helpt om beter te focussen? Een techniek om je werkplezier te verhogen, die bovendien amper moeite kost? Veerkrachtig ondernemen is geen kernfysica. De sleutel is zo eenvoudig, dat we het al te vaak vergeten: zelfzorg.

Zelfzorg heeft, zeker bij no-nonsense ondernemers, soms een zweverige bijklank. We associëren het met dure yogaretraites en zelfhulpboeken. Of, erger: met zwakte. Zelfzorg is geen van dat alles. Zelfzorg is doen wat nodig is om je veerkracht te behouden. Om in stresssituaties of in het geval van onverwachte opportuniteiten je cool te bewaren, nuchter na te denken en snel te schakelen. 

Veerkracht is dé vaardigheid bij uitstek voor goed leiderschap en ondernemerschap. En zelfzorg is de manier om ze te trainen.

Menselijk kapitaal

‘Our people are our greatest asset.’ Elke welwillende manager of bedrijfsleider heeft het zinnetje al in de mond genomen. Wie zijn bedrijf wil laten floreren, mag zijn medewerkers en hun noden niet uit het oog verliezen. Minder ingeburgerd, is het feit dat ook jijzelf onder dat menselijk kapitaal valt. Als de kapitein niet veerkrachtig en flexibel is, loopt ook het bedrijf risico om te kapseizen.  

Het idee van ‘blijven gaan’ of ‘werken tot je erbij neervalt’ is hardnekkig onder ambitieuze bedrijfsleiders. Maar om te kunnen blijven gaan, om jouw bedrijf door stormen te loodsen en kansen te grijpen, is het belangrijk om ook je eigen noden niet uit het oog te verliezen. Wanneer je belangrijk bent voor het bedrijf, dan help je het bedrijf niet door jezelf tekort te doen. Continu onder adrenaline staan, nooit eens de riem eraf: dat houdt geen mens vol, ook de meest gedreven personen niet. 

Wie wel met zichzelf in verbinding staat en wanneer nodig op de pauzeknop gaat staan, stelt een gezond voorbeeld aan zijn team en kan sneller reageren bij groei of terugveren bij tegenslag. Denk aan het veiligheidszinnetje van de stewards bij het opstijgen van een vliegtuig: doe eerst uw eigen zuurstofmasker aan voor u iemand anders helpt. Niemand heeft wat aan een bewusteloze medepassagier.

Micro-momenten

Betekent dit dat je vanaf morgen 9 to 5 moet werken? Of dat je in het weekend geen mails meer mag beantwoorden? Zeker niet. Als jij toevallig een hardwerkende ondernemer bent die gelukkig wordt van zijn of haar job, wie ben ik dan om te zeggen dat je na 18 uur niet meer mag werken? Zelfzorg draait niet om radicale ingrepen. Integendeel: veerkracht bouw je op met kleine momenten en keuzes, die je inbouwt in je dagelijkse routine. 

Zit er een marathonloper in jou? Mooi. Maak tijd om te joggen, plan die momenten in. Waarom zou je enkel gaan lopen wanneer je agenda leeg is? Het geeft net energie in drukke tijden. Ging er geen olympiër aan jou verloren? Dan hoef je morgen ook niet fanatiek te beginnen met sport. Het draait om kleine, haalbare dingen. Zaken die je volhoudt. Voldoende water drinken en slapen doen ook al wonderen. Een gezond slaappatroon heeft een bewezen effect op productiviteit en creativiteit. 

Zelfzorg gaat breder dan fysieke gezondheid. Ook je omgeving, relaties en emoties verdienen aandacht. Omring je met mensen die je energie geven, liever dan mensen die energie slurpen. Sta stil bij wat je gelukkig maakt, en maak daar bewust tijd voor. Misschien is dat voor jou de kinderen afhalen van school, op een drukke dag even tijd maken om een vriend te bellen, of de zoveelste zoomsessie afwisselen met een wandelmeeting. Wat ook werkt voor jou: dergelijke micromomenten laden op, en zorgen ervoor dat je er daarna met meer energie tegenaan kan.

‘Nee’

Aandacht voor je eigen noden betekent ook dat je af en toe mensen moet teleurstellen. Grenzen aangeven en ‘nee’ zeggen. Het klinkt tegenstrijdig, maar dat is in het belang van je bedrijf. Als zelfstandige, manager of bedrijfsleider ben je het aanspreekpunt in een onderneming voor klanten, leveranciers en werknemers. Dat betekent dat er de hele dag mensen aan je mouw trekken. Maar tussendoor moet jij wel je werk gedaan krijgen. Bepalen wat je prioriteiten zijn en daar je agenda voor blokkeren is ook zelfzorg. Misschien stel je even iemand teleur, maar die kan daar wel tegen. En jouw werk zal er wel bij varen.

Zelfzorg draait in essentie om balans. Het is een evenwicht creëren tussen je verschillende rollen: die van partner, vader, moeder, vriend, zus, zoon, vriend(in), medewerker, leidinggevende of bedrijfsleider. Om de balans te bewaren, ook op moeilijke momenten, is het belangrijk dat je in connectie staat met jezelf. Wat heb ik nodig? Hoe maak ik dat mogelijk? Hoe zorg ik ervoor dat ik effectief en authentiek kan zijn?
Zelfzorg is geen zwakte, het is verantwoordelijkheid nemen voor je eigen welzijn. Het is geen luxe waar je even tijd voor maakt na je werk, het is een voorwaarde om je werk goed te doen.