Geen gesprek over ondernemerschap zonder woorden als durven of innoveren. De termen lijken aan elkaar geplakt. Logisch, want een bedrijf uitbouwen begint altijd bij een goed idee. Van Elon Musk tot Oprah Winfrey: succesvolle ondernemers zijn mensen die durven dromen. 

Zelfsturing: het onderbelichte ingrediënt van ondernemerszin

Ondernemerschap kan niet zonder creativiteit, zoveel is waar. Maar ondernemerszin reduceren tot innovatief inzicht, vertelt maar een half verhaal. Kijk naar de start-ups die elke dag vol goede moed aan hun avontuur beginnen: slechts een fractie van hen groeit uit tot bloeiende bedrijven. Ondernemen vraagt meer dan een goed idee en een solide businessplan.

Iets bedenken is één ding, het vervolgens ook goed aan boord leggen nog iets anders. Creativiteit mag dan het bekendste aspect zijn van ondernemerszin, een succesvolle ondernemer komt er niet zonder die andere, wat onderbelichte vaardigheid: zelfsturing.

Getting things done

Zelfsturing kan je het best omschrijven als de kunst van jezelf te leiden. Het is je leven in handen nemen. Getting things done, maar meer nog dan dat. Het is wilskracht tonen (ik ga een bedrijf oprichten), richting kiezen (ik ga voor een online verkoopkanaal), handelingen stellen (ik bouw een webshop) en reflecteren (ik vraag feedback van klanten, ik stuur bij waar nodig). 

In een toenemend complexe wereld zoals de onze, is zelfsturing voor iedereen belangrijk, zowel op persoonlijk als professioneel vlak. We moeten continu keuzes maken, berekende risico’s nemen, onszelf organiseren en bijsturen. Maar voor wie een bedrijf te leiden heeft, is het simpelweg noodzakelijk. 

Als bedrijfsleider is er geen chef die je deadlines oplegt of vertelt hoe je iets moet aanpakken. Een bedrijf drijft op het vermogen van de bedrijfsleider om zichzelf te managen. Ondernemen start dan wel met een goed idee, om een bloeiend bedrijf uit te bouwen én te houden, moet je continu punten op de horizon plaatsen, bepalen hoe je daar gaat geraken, het hoofd koel houden bij afleidingen en bijsturen waar nodig. 

Niet alleen voor dromers

Niemand geeft graag toe dat ze worstelen met zelfsturing. We wijzen graag naar de ‘zotte dozen’ en dromers. Mensen met het hoofd in de wolken die barsten van de goede ideeën maar nooit ergens lijken te komen. Op die manier hoeven we niet onder ogen te zien dat ook daadkrachtige mensen, zoals gevestigde ondernemers of bedrijfsleiders, kansen laten liggen door een gebrek aan zelfsturing.  

Neem de proef even op de som. Hoe zit het met de losse eindjes in jouw bedrijf? Worden die altijd netjes afgewerkt? Vraag je expliciet naar feedback bij medewerkers? Wat doe je met die feedback? 

Neem je verantwoordelijkheid op, bijvoorbeeld bij een gemiste kans of ondermaatse prestaties van een medewerker? Wanneer er iets niet loopt zoals gepland, zoek je dan verklaringen in de markt, bij medewerkers en klanten, of durf je ook je eigen aandeel tegen het licht te houden? 

Wanneer je even rust nodig hebt, neem je die dan ook?

Zelfsturend vermogen opkrikken

Het goede nieuws: zelfsturing is een vaardigheid die je (verder) kan ontwikkelen. Hoe? Deze vier stappen helpen je goed op weg.

1. Zelfkennis: Sta even stil bij de manier waarop jij van doel naar actie gaat. Hoe motiveer je jezelf? Zat er veel tijd tussen idee en actie? Wat had je nodig? Wat hielp?
2. Doelgerichtheid: Maak er een gewoonte van om bij ideeën of uitdagingen steeds het doel voor ogen te houden. Wat wil je nu echt? Wat wil je bereiken? Wat is de toegevoegde waarde?
3. Stappenplan: Koppel aan elke genomen beslissing, hoe klein ook, meteen een specifiek doel en stappenplan. Hoe ga ik dit bereiken? Wat heb ik nodig? Wanneer ga ik dit doen?
4. Verantwoordelijkheid: Sta stil bij je eigen beslissingen en het effect ervan op het geheel. Wat was jouw rol in het verhaal? Was er iets wat je nu anders zou aanpakken? Kan je daar in de toekomst rekening mee houden?

Rolmodel

Iedereen wil mensen in zijn team die blijk geven van initiatief, knopen durven doorhakken en verantwoordelijkheid nemen voor hun beslissingen. Je kan die vaardigheden benoemen in een vacature, maar je moet ze eerst en vooral ook zelf uitdragen. Doelstellingen halen, zowel bij klanten, investeerders als medewerkers, start altijd met zelfsturing.