Wat maakt dat sommige zakenpartners zo goed op elkaar zijn ingespeeld, dat je er jezelf spontaan wil achter scharen? Hoe komt het dat duo’s die op papier voor elkaar gemaakt lijken, in de praktijk helemaal niet werken? En als twee vennoten uit elkaar groeien, valt een zakenrelatie dan nog te redden?

Recept voor mayonaise die altijd pakt

Ouderschap

Van alle zakenrelaties gaat die tussen medestichters of vennoten misschien wel het diepst. Jullie creëren iets nieuws, vaak uit een passie, en zetten vervolgens alles in het werk om die gemeenschappelijke droom te laten groeien. Jullie delen uitdagingen, tegenslagen en successen. Op vlak van intensiteit komt het nog het dichtst in de buurt van ouderschap.

Zo diep de relatie, zo breed is haar impact op medewerkers, leveranciers en klanten. De dynamiek tussen zakenpartners is bepalend voor het succes van het bedrijf. Vullen vennoten elkaar goed aan en werken ze constructief samen, dan zorgt dat voor groei. Rommelt het, dan zullen de strubbelingen groei afremmen.

De intensiteit en het belang van die bijzondere relatie maakt ze voer voor boeken, TED-talks en artikels. Allemaal om de vinger te leggen op die ene, belangrijke vraag: wat maakt nu precies dat het werkt tussen twee mensen op zakelijk vlak? Meestal focussen experten dan op complementariteit van functionele elementen. Maar dat is slechts één kant van het verhaal. Wanneer twee mensen samen een bedrijf willen leiden, is emotionele complementariteit net zo belangrijk.

Zeven ingrediënten

Complementariteit, wat betekent dat nu in de praktijk? Hoe kan je voorspellen of de mayonaise met een potentiële zakenpartner al dan niet zal pakken? Kan je de volgende zeven voorwaarden afvinken? Dan zit het hoogstwaarschijnlijk goed.

1. Vullen jullie elkaar aan? Een goede zakenpartner vult de gaten in jouw competenties. Een productgoeroe vormt een goede match met een geboren verkoper, een technisch talent die zich durft verliezen in jargon bereikt meer met een doorwinterd marketeer aan zijn of haar zijde.
   Daarnaast is het belangrijk dat ook jullie karakters complementair zijn. Zo heeft een creatief iemand die om het uur een nieuw idee heeft, baat bij een zakenpartner met een realistische reflex. Het zorgt voor balans, wat op zijn beurt vertrouwen geeft bij medewerkers, leveranciers en klanten.
2. Delen jullie dezelfde werkfilosofie? Dat de een graag ’s morgens werkt en de ander zijn meest productieve uren beleeft rond middernacht, doet er niet echt toe. Belangrijker is dat jullie er eenzelfde idee op nahouden als het gaat over integratie van werk en privé. Hebben jullie daar fundamenteel andere meningen over, dan zullen grote levensveranderingen voor spanning zorgen. Want wat als iemand van jullie een kind krijgt? Of voor een zieke geliefde wil zorgen? Of (lang) vakantie wil nemen?
3. Zijn jullie onafhankelijk ingesteld? In een gezonde relatie werken zakenpartners onafhankelijk van applaus, goedkeuring en input van de ander. Jullie steunen en stimuleren elkaar, vormen een klankbord voor elkaar, maar nemen aan het einde van de rit wel zelf verantwoordelijkheid op voor jullie eigen vakgebied. Is dat niet het geval, dan kan het leiden tot onduidelijkheid en dubbel werk.
4. Vinden jullie steun bij elkaar? Zakenpartners hoeven geen beste vrienden of koppel te zijn, maar het is wel belangrijk dat ze bij elkaar terecht kunnen. Voelen ze zich veilig om zich bij de ander kwetsbaar op te stellen als het even minder gaat? En vinden ze vervolgens ook steun en begrip bij elkaar?
5. Zijn jullie eerlijk tegen elkaar? Wie in zee gaat met een zakenpartner, mag niet bang zijn om te kiezen voor de persoon die hen vertelt wat ze moeten horen. Wanneer je intens samenwerkt, komen er gegarandeerd moeilijke gesprekken. Die mogen jullie niet uit de weg gaan. Vinden jullie de moed om elkaar de volledige waarheid te zeggen? En om de waarheid van elkaar te horen? Pas dan is er ruimte voor volledig vertrouwen.
6. Klikt het? Het lijkt evident, maar soms zijn ondernemers zo enthousiast om een bedrijf op te richten, dat ze over het hoofd zien dat hun potentiële zakenpartner hen persoonlijk eigenlijk niet helemaal ligt. Je zal veel tijd met elkaar doorbrengen. Jullie moeten elkaars gezelschap appreciëren, anders loopt het vroeg of laat fout.
7. Delen jullie visie en waarden? Aan de doopvont kan een bedrijf nog alle kanten uit. Businessmodellen veranderen, kansen verschijnen en keren. Om door stormen en bochten een sterk team te blijven, is het belangrijk dat jullie waarden en visie delen. In dat opzicht helpt het om af en toe bepaalde scenario’s te bespreken. Hoe ziet jouw zakenpartner het bedrijf binnen 10 jaar? Wat zijn jullie drijfveren? Wat als er binnen vijf jaar iemand het bedrijf wil overnemen? Wat als je iemand wilt ontslaan die bevriend is met jouw vennoot? Zo’n gesprekken maken het mogelijk om op een veilige manier gevoelige thema’s af te tasten. Bovendien werkt het verbindend om samen na te denken over de toekomst.

Geef moeilijk tijd

Ik zou kunnen eindigen met een verwijzing naar Ben Cohen en Jerry Greenfield of Oprah Winfrey en Gayle King. Maar ik ruil het afgeborstelde ideaal liever in voor een realistisch verhaal. Een tijd terug mocht ik samenwerken met de twee stichters van een groeiend bedrijf. Twee vrouwen die vooraf geen vrienden waren, maar elkaar vonden in een passie. De ene een chaoot, maar mondig en welbespraakt. De ander gestructureerd, maar introvert. 

Iedereen die ze ooit al samen bezig zag, kon niet anders dan concluderen dat ze jaloersmakend goed op elkaar zijn ingespeeld. Toch liepen zij ook tegen problemen aan. Ze raakten het niet eens over de manier waarop ze naar hun team communiceerden. Er kwam wrevel. Hadden ze het laten escaleren, dan was het bedrijf er nu misschien niet meer geweest. Maar het wederzijds respect was te groot. Ze zochten hulp van een derde persoon en gingen het gesprek aan, hoe ongemakkelijk dat in eerste instantie ook was.

Ook wanneer alle ingrediënten er zijn, kun je elkaar onderweg verliezen. Dat wil niet zeggen dat jullie partnerschap of bedrijf verloren is. Wanneer beide partijen verlangen naar een oplossing, dan komt die er ook. Op voorwaarde dat jullie de problemen benoemen. Goede zakenpartners bespreken niet alleen zaken, maar ook hun partnerschap. Creëer een veilige omgeving, met indien nodig hulp van een onafhankelijke derde persoon. Praat met elkaar. Zoek woorden voor de knoop in je maag. Zo vinden jullie elkaar terug. Zoals Ish Ait Hamou het zo mooi verwoordde in Als je iemand verliest die je niet kan verliezen: ‘Als je tijd geeft aan moeilijk, wordt moeilijk gemakkelijk.’ 

*De zeven ingrediënten van goede mayonaise zijn ei, mosterd, olie, azijn, peper, zout en lauw water. Het recept vind je hier.