Vertrek niet op een regenachtige dag

Overweeg je het familiebedrijf te verlaten, ga dan niet over één nacht ijs. Wie zijn of haar vertrek zorgvuldig afweegt, ontdekt vaak nieuwe kansen in het proces. Vertrek je alsnog? Dan is het met de deur op een kier. 

Stel, je werkt al bijna een decennium als cfo voor een gevestigd bedrijf. Het gaat niet slecht, maar ook niet geweldig. ‘Is dit het nu?’, vraag je jezelf soms af. Wat met die droom om zelf een bedrijf op te richten? Ben ik eigenlijk nog wel gelukkig in deze job?

De uitkomst lijkt logisch: tijd voor een volgende stap in jouw carrière, een nieuwe uitdaging bij een ander bedrijf of voor jezelf. Maar wat als jouw moeder of vader eigenaar is van het bedrijf waarvoor je werkt?

Wat je wint met tijd

Het bedrijf van familie verlaten is niet hetzelfde als afscheid nemen in een andere onderneming, om de eenvoudige reden dat er meer speelt dan jouw persoonlijke carrièredoelstellingen. Er is een familiedynamiek, aandeelhouderschap, een (lange) geschiedenis en potentiële toekomst. Soms weegt één van de factoren harder door, wat ons oordeel kan vertroebelen. Een stap achteruit zetten en twijfels uitspreken, helpt om een weloverwogen beslissing te nemen. 

Niet over één nacht ijs gaan heeft ook andere voordelen. Door na te denken over jouw eigen ambities en het gesprek aan te gaan met familieleden over jouw rol in het familiebedrijf, kan je nieuwe groeimogelijkheden of carrièrekansen creëren die er voordien niet waren. Is het niet voor jou, dan misschien voor iemand anders. 

Misschien nog wel de belangrijkste reden om zorgvuldig te overleggen, is dit: met een familiebedrijf knip je de banden nooit helemaal door. Familie blijft familie. Daarbij impliceert een operationeel afscheid nog geen afscheid uit het bestuur. Door je vertrek af te wegen, creëer je niet alleen kansen, je bewaakt ook die andere kostbare banden. Blijven om ‘de vrede te bewaren’ is nooit een goed idee, maar een vertrek mag ook geen vlucht zijn. Dan laat het evengoed een wrange nasmaak na. 

Should I stay or should I go?

Allemaal goed en wel, maar hoe evalueer je jouw toekomst binnen het familiebedrijf? Wat is dat precies, een doordacht vertrek? Een goede eerste stap, is om jouw visie te vergelijken met die van het bedrijf. Waar sta jij voor? Wat vind jij belangrijk? Waar ligt jouw passie? Zijn die zaken te aligneren met de langetermijnvisie van het bedrijf? Door te focussen op de lange termijn, kan je hoofd- en bijzaken van elkaar scheiden. Vinden jullie elkaar op de hoofdlijnen? Dan is een toekomst samen zeker mogelijk. Een conflict over een specifieke operationele keuze, blijkt dan snel triviaal. Dreigen jullie ook in de toekomst te botsen over de strategische koers? Dan is een afscheid misschien beter voor alle betrokkenen.

In een familiebedrijf lijkt de weg die onze ouders hebben afgelegd, vaak de enige weg. Maar er zijn meer interessante carrièrepaden dan die van CEO. Sta stil bij jouw eigen ambities, talenten en passies. Je hoeft niet in de voetsporen te treden van de familieleden. En om vanonder hun schaduw te komen, hoef je ook het familiebedrijf niet te verlaten. Misschien ligt jouw passie bij HR, misschien kan je jouw internationale ambitie sussen in een dochterbedrijf, misschien is de marketingafdeling gebaat met jouw verfrissende ideeën. 

Wat je ook beslist, beslis het niet op een regenachtige dag. Emoties kunnen hoog oplopen in een job, zeker binnen een bedrijf waar hart en hoofd zo samenkomen als in een familiebedrijf. Wacht tot de storm opklaart, zodat je de horizon kan zien. Speelt er een sluimerend meningsverschil? Het bedrijf verlaten mag dan een oplossing lijken, in werkelijkheid lost een afscheid niets op. Ga het gesprek aan, benoem de olifant in de kamer. Komt er toch een afscheid, dan is het op zijn minst onder een klare hemel.

Niet definitief

Vertrekken uit het familiebedrijf is niet per se een negatieve keuze. Soms brengt het net lucht. Een moeder en dochter die botsen op de bedrijfsvloer, kunnen elkaar persoonlijk weer vinden als ze professioneel hun eigen weg gaan. Een grootvader die zijn kleinzoon uitzwaait naar een multinational, kan diezelfde kleinzoon jaren later opnieuw verwelkomen in het bedrijf met nieuwe ervaringen en knowhow. 

Wat de uitkomst ook is, door een afscheid zorgvuldig te overwegen, win je altijd iets. Blijf je, dan is het gesprek een goede oefening in formuleren wat je wilt en een kans om nieuwe mogelijkheden binnen het bedrijf te ontdekken. Vertrek je, dan is het met een helder exitverhaal en de deur op een kier. Een zorgvuldig afscheid is nooit definitief.